خدمات قابل ارائه به بیماران
کنترل مشکلات و بیماریهای دوران بارداری.
بررسی حرکات جنین و انجام NST (ارزیابی سلامت جنین).
شرح کامل و انجام معاینات فیزیکی کامل و ارزیابی لگن.
اندازه گیری فشار خون, بررسی ارتفاع رحم, رشدجنین,سمعFHR
تجویز داروهای مجاز در دوران بارداری.
کنترل و ارزیابی بیماران باردار ارجاعی از مراکز بهداشتی و روستائی.
تشخیص موارد غیر طبیعی در دوران بارداری و ارجاع به پزشک متخصص در صورت نیاز.
انجام زایمان به روش طبیعی و اپیزیو تومی- بررسی میزان خونریزی و وضعیت رحم و پرینه.
تشخیص علائم بیمار اکلامپسی ,پره اکلامپسی( مسمومیت دوره بارداری)
تشخیص بیماران RH منفی.
آموزش روشهای تنظیم خانواده پس از زایمان و سقط.
آموزش روش شیردهی و شروع اولین شیردهی بلافاصله بعد از تولد .
ترویج تغذیه انحصاری با شیر مادر.
صدور گواهی ولادت.
کنترل خونریزیهای سه ماهه اول بارداری و در صورت نیاز ارجاع به پزشک.
مقررات قابل توجه در بخش زایشگاه
مادران باردار پرخطر و ارجاعی از مراکز تحت پوشش به دقت مورد بررسی قرار گرفته و به مسئول بهداشت خانواده شهرستان اطلاع داده شود.
تماس پوست با پوست مادر و نوزاد از لحضه اول تولد و تغذیه نوزاد با شیر مادر از ساعت اول آغاز می شود.
ترویج و انجام زایمان بی درد.
شرح وظایف مسئول بخش
ماما مسئول: مامائی است که اداره کارکنان مامائی,تجهیزات و ارائه خدمات مامائی بخش زایمان و سایر بخشهای مرتبط را به عهده دارد.
عناوین آن به شرح زیر می باشد:
جمع آوری اطلاعات و برنامه ریزی
خط مشی جهت واحد مربوط در راستای اهداف کلی سازمان
برنامه ریزی به منظور بهبود کیفیت خدمات مامائی در بخش زایمان و سایر بخشهای مرتبط
برنامه ریزی در جهت اجرای استانداردها,دستورالعملهای مربوط به خدمات مامائی
تعیین وظایف و تنظیم برنامه کارکنان تحت نظارت در شیفتهای مختلف
کسب خط مشی و دستورالعملهای لازم از سرپرست مربوطه.
جمع آوری و تهیه اطلاعات دقیق از وضعیت ,امکانات و نیروی انسانی و ارائه پیشنهادهایی جهت رفع کمبودهای موجود (تجهیزات , امکانات و نیروی انسانی)
بررسی آمار و علل مرگ و میر مادر و نوزاد در بخش زایمان و سایر بخشهای مرتبط.
برنامه ریزی جهت ثبت و ارائه گزارش کامل و آمار دقیق از وضعیت زائو در هر شیفت کاری.
پیش بینی نیازهای واحد مربوط از نظر امکانات , تجهیزات موجود و لوازم مصرفی و پیگیری جهت تامین آن.
برنامه ریزی جهت آموزش کارکنان جدید در خصوص قوانین و مقررات مربوطه.
برنامه ریزی جهت حفظ و نگهداری و تحویل تجهیزات واحد مربوطه در هر شیف کاری.
سازماندهی
تشکیل جلسات گروهی و جلب مشارکت کارکنان در جهت حل مشکلات واحد مربوطه.
توجه به نیازهای کارکنان, ایجاد انگیزه جهت افزایش رضایت شغلی
ایجاد هماهنگی و همکاری بین کارکنان مامائی و سایر واحدهای مرتبط.
شرکت در جلسات مدیران ,ارائه نیازهای کارکنان,وضعیت بیماران,همراهی پزشک به هنگام ویزیت در بخش وارائه گزارشات لازم.
همکاری با کمیته های بیمارستانی.
تشکیل برنامه های آموزشی مامائی به شکل منظم و دوره ای.
همکاری با ثبت احوال جهت صدور گواهی و لادت نوزادان متولد شده در فرصت قانونی.
تکمیل فرم ارزشیابی مصوبه کارکنان مامائی واحد مربوطه.
کنترل حضور وغیاب پرسنل مامایی واحد مربوطه
نظارت برحسن اجرای امور محوله بر کارکنان مامایی.
نظارت و ارزشیابی بر رعایت معیارهای رفتار شغلی و اخلاقی کارکنان.
نظارت بر حسن اجرای قوانین دستورالعملها و بخشنامه های مربوط.
انجام سایر امور محوله
شرح وظایف کارکنان بخش
الف) شرح وظایف دوران بارداری
مراقبتهای مادران باردار از نظر فشار خون,بررسی رحم,رشدجنین,سمع صدای قلب جنین.
معاینات ارزیابی لگن و توصیه به انجام سونوگرافی جهت تشخیص وضعیت جنین.
یررسی مادران در معرض خطر از قبیل :
حاملگی زیر18 سال و بالای 35 سال
علائم پره اکلامپسی و اکلامپسی.
زایمان بیش از موعد کمتر از 28 هفته و پارگی زودرس کیسه آب
زایمان بعداز 42 هفته
مادران RH منفی و حساس شده.
مادران باردار با بیماریهای زمینه ایی( دیابت, آسم, مشکلات قلبی, فشارخون,...).
ب) شرح وظایف زایمان
معاینات واژینال و تشخیص موارد غیر طبیعی.
دستور پذیرش و تشکیل پرونده.
گرفتن شرح حال کامل از بیمار.
درخواست آزمایشات روتین.
درخواست روشهای پاراکلینیک(سونوگرافی- رادیوگرافی و NST) در ختم حاملگی.
نظارت بر زائو در اتاق درد و اتاق زایمان توسط مامای کشیک.
کنترل FHR در زمان لیبر و ثبت در پرونده.
کنترل علائم حیاتی در طول لیبر.
رگ گیری و مایع درمانی.
معاینات مکرر و ثبت پیشرفتهای زایمان.
اینداکشن در صورت نیاز و تقویت و تشدید دردهای زایمانی.
در موارد سزارین تشکیل پرونده و درخواست آزمایشات - رزرو خون - سونداژ مثانه
انجام زایمان طبیعی و ترمیم اپی زیوتومی- نشان دادن نوزاد به مادر .
شرح وظایف بعد از زایمان
تعیین آبکار نوزاد و بررسی وضعیت سلامت نوزاد.
آزمایشات مورد نیاز برای نوزادان متولد شده از مادر دچار نا سازگاری خونی.
مرافبتهای اولیه بعد از تولد نوزادان و احیاء در صورت نیاز و پیشگیری از هیپوترمی نوزاد.
کنترل و نظارت بر انجام ثبت اثر انگشت مادر و کف پای نوزاد در پرونده.
بستن دستبند نوزاد جهت تشخیص هویت.
صدور گواهی ولادت و اجازه انتقال مادر به بخش.
کنترل و مرافبتهای Post Partum مادر (کنترل خونریزی, وضعیت رحم و پرینه و مثانه) و ثبت دقیق پرونده.
آموزش های بهداشتی مادر ونوزاد.( مراقبت از پستان,شیردهی,استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری, واکسیناسیون)
کنترل 24 ساعته مادرانی که با پارگی طولانی مدت کیسه آب مراجعه کرده اند.
ترخیص مادران با زایمان طبیعی پس از انجام معاینات لازم و تجویز دارو